Hareket Sistemi Sunusu

VÜCUTTAKİ GÜÇ TRİBÜNLERİ: KAS SİSTEMİ

Vücudumuzdaki kasların her biri çok sayıda kas hücresinin biraraya gelmesiyle oluşur. Bu hücrelerin uyumlu hareketi sayesinde de rahatlıkla yaşamımızı sürdürürüz.
Bir otomobili tek bir motor yürütür. Uçakları ise 1, 2 veya 4 motor uçurur. Peki bu kitabı elinizde tutmanızı veya tek bir adım atmanızı kaç motor sağlamaktadır?
"Milyarlarca küçük motor"
Milyarlarca küçük mikroskobik motor -şu anda ne yapıyorsanız yapın- sizin bu hareketi yapabilmeniz için ihtiyacınız olan gücü üretirler. Söz konusu motorlar "kas lifleriniz"dir.
Vücudunuzda 6 milyardan fazla motor vardır. Bu küçük motorlar size su içirir, araba kullandırır, yürütür, konuşturur, kalbinizi attırır, gözünüzü kırptırır, nefes aldırır, yemek yedirir, boynunuzu çevirmenizi sağlar… Hatta bu satırları okurken, gözünüzün satırları takip edebilmesi için soldan sağa hareket etmesi bile bu küçük motorların sağladığı güç sayesinde gerçekleşir.
Kaslardaki motorların büyüklüğü kullanıldıkları yere göre değişir. Bazı motorların büyüklükleri santimetrenin yüzbinde biri kadarken bazı motorların büyüklükleri ise 3 santimetreyi bulur.1
Küçük motorlar yani kas lifleri biraraya gelerek büyük güç tribünlerini yani kasları oluşturur. Örneğin kolunuzu kasmanızı sağlayan ön kol kası milyonlarca küçük motorun biraraya gelmesiyle oluşmuştur.
Vücudumuzdaki kasların her biri çok sayıda kas hücresinin biraraya gelmesiyle oluşur. Bu hücrelerin uyumlu hareketi sayesinde de rahatlıkla yaşamımızı sürdürürüz.
İnsan vücudunda irili ufaklı 400'ün üzerinde güç tribünü bulunmaktadır. Bazı kaslar örneğin göze giren ışık miktarını ayarlayan kaslar, küçüktür. Bazı kaslar da -insan ağırlığını taşıyan bacak kasları gibi- büyüktür. Ancak büyük veya küçük her kasın çalışma prensibi aynıdır: Milyarlarca küçük motor birarada çalışarak kasların hareket etmesini sağlar. Örneğin elinize bir kalem alıp, gözlerinizle yazdıklarınızı takip etmeniz esnasında bu motorların oluşturduğu 100'den fazla kas faaliyete geçer.2
Bedenimizdeki bütün kasların çalışma sistemi son derece hassas sınırlarla belirlenmiştir. Ayrıca hareket edebilmemiz için kaslarımızın belli bir uyumla çalışması gerekmektedir. Kasların en önemli özelliklerinden bir tanesi de yaşamımızı devam ettirmemizi sağlayan bir kontrol sistemine bağlı oluşlarıdır.

1- John Farndon ve Angela Koo, Human Body Factfinder, s. 85

2- Prentice Hall Science, Human Biology and Health, s. 39

KAS SİSTEMİ

Kaslar, canlı organizmada hareket sistemini meydana getiren yapılardandır. Kasların en önemli özellikleri uzayıp kısalma yeteneğine sahip olmalarıdır.

A. KAS ÇEŞİTLERİ

Kaslar, anatomik yapılarına ve çalışma özelliklerine göre; çizgili kas, düz kas ve kalp kası olarak ayrılır.

1. Çizgili Kaslar (İskelet Kasları)
Çizgili kas hücreleri, uzun ve silindir şeklinde hücrelerdir.
Bir kas teli boyunca birden çok çekirdek bulunur.
Kas hücrelerinin sınırları belirli değildir ve sitokinez (sitoplazma bölünmesi) görülmez.
Beynin kontrolünde, isteğimizle çalışırlar.
Düz kasa oranla daha hızlı kasılırlar.
Eklem bacaklılardaki kaslar bu tiptendir.

2. Düz Kaslar

Düz kas hücreleri mekik şeklinde olup,
Otonom sinir sisteminin kontrolünde, isteğimiz dışında çalışırlar.
Kasılmaları yavaş ve düzenlidir.
Omurgalılarda sindirim, solunum, dolaşım, üreme ve boşaltım sistemlerinin duvarlarında bulunur.
Eklem bacaklılar hariç, omurgasız hayvanlar düz kaslara sahiptir.
Her hücrede bir tane çekirdek bulunur.

3. Kalp Kası (= Miyokard)
Çizgili kas yapısındadır, isteğimiz dışında çalışır.
Liflerindeki telcikler tek çekirdeklidir.
Çekirdekler hücrenin ortasında bulunur.
Kalp kası dallanmış bir yapıya sahiptir.
Kas telleri kısa boyludur. Birbirine bağlandıkları yerlerde ara diskler bulunur.

İSKELET FIKRALARI (Birazda Gülelim) =)))

***Öğretmen öğrencilere sordu:- Burada bir hayvan iskeleti var. Söyleyin bakalım, bu hangi hayvanın iskeletidir?Turgut cevap verdi:- Ölmüş bir hayvanın iskeletidir.

***Yeni erler eğitim görüyordu.Ders veren üsteğmen, Temel'e insan iskeletini göstererek ne olduğunu sordu. Temel: -İnsan kılçığıdır komutanum.

***Bir gün öğretmen sınıfa iskelet getirmiş.Öğrencilerine sormuş:

--Çocuklar bu iskeletin bayana mı yoksa erkeğe mi ait olduğunu nereden anlarız? demiş.

Sizin aklınıza ne geliyorsa çocuklar da aynısını söylemiş.Daha sonra Temel parmak kaldırmış:

--Çenesine bakarız öğretmenim, demiş.Öğretmeni şaşırmış:

--Çenesinden nasıl anlarız Temel? demiş.Temel istifini bile bozmadan:

--Çenesi düşükse kadınlardır öğretmenim, demiş.

Ekleyen : özge SELYENİ

İSKELETİN GÖREVLERİ

Kemiklerden oluşmuş,birbirine eklemlerle, bağlarla bağlanmış,güçlü yapıya İSKELET denir.
İskeletin Görevleri
*Vücudun ayakta durmasını sağlar.
*Vücudun biçimini oluşturur.
*Eklem ve kasların yardımıyla hareketi sağlar.
*İç organları,dışarıdan gelecek mekanik etkilere karşı korur.
*Kan hücrelerinin yapımında görev alır.
*Bazı organlara destek verir ve askı olur.
*İnorganik maddelerin birikimini sağlar.
İskelet sistemi kemiklerden oluşur.

KEMİK ÇEŞİTLERİ

Şekillerine göre ise üç çeşit kemik vardır.

* Yassı Kemik: Kafatası, kürek, kalça, göğüs ve kaburga kemikleridir.
* Kısa Kemikler: Omurga kemikleri, el ve ayak bilek kemikleridir.
* Uzun Kemikler: Kol ve bacak kemikleridir.

Kemiklerin en dışında periost (kemik zarı) bulunur. Kemiğin kalınlaşmasını ve onarılmasını sağlar.
Kemikler birbirine eklemlerle bağlıdır. Üç çeşit eklem vardır.
* Oynar Eklem: Hareket yeteneği en fazla olan eklemlerdir. Kol ve bacaklarda vardır. Oynar eklemde birbirine bağlı olan iki kemiğin uçları eklem kapsülü içindedir. Bu kapsül içinde sinovial zar bulunur.
* Yarı Oynar Eklem: Kısıtlı hareketlere izin verir. Omurga kemikleri arasında ve dirdeklerde bulunur.
* Oynamaz Eklem: Harekete olanak sağlamazlar kafa tası kemiklerinde görülür.

Parathormon kemiklerden kana Ca geçişini, tirokalsitonin ise kandan kemiklere Ca geçişini sağlar.
Kemiğin yapısında %25 su, %45 inorganik maddeler ve %30 organik maddeler bulunur.

İSKELET VE KAS SİSTEMİ

Canlılarda, vücuda desteklik sağlayan ve hareketi kolaylaştıran sistemdir.
Tek hücrelilerde bu görevi hücre zarı ve hücre çeperi yapar.
İnsanda İskelet Sistemi

İnsan iskeletinin temelini kemikler oluşturur. Yapısal olarak iki çeşit kemik vardır.
* Sert Kemik: Bütün kemiklerde bulunan, aralarında boşluk bulunmayan kemiktir. Sertlik ve dayanıklılık verir. Sert kemiklerde sarı ilik bulunur.
* Süngersi Kemik: Yapısında boşluklar bulunur. Bu boşluklarda kırmızı kemik iliği vardır.